Hoera, alle 71 koopappartementen in De Groote Kaap en De Kleine Kaap in project NoordBaak zijn verkocht! Vanaf start verkoop in mei meldden zich in recordtijd meer dan 1.000 belangstellenden. NoordBaak bleek een buitengewone aantrekkingskracht te hebben op (jonge) starters, stellen en gezinnen, die op zoek zijn naar modern wooncomfort aan het IJ.
De aannemer is intussen gestart met de eerste bouwactiviteiten. In Q1 van 2026 wordt NoordBaak (prognose) opgeleverd.
Met project Buurtverbinders willen broedplaats Treehouse NDSM en kook-collectief Tuindorp Deli-cious de historische verbinding tussen de NDSM-werf en de bewoners van Tuindorp-Oostzaan opnieuw tot leven brengen. Vorig jaar dienden zij hun plan in bij de gemeente en kregen ze voldoende stemmen en het bijbehorende buurtbudget vanuit de gemeente. Dit jaar gingen ze echt van start. Adriaan, een van de oprichters van Treehouse NDSM, deelt zijn ervaringen.
Treehouse NDSM begon in 2005 in de scheepsbouwloods en creëerde later hun eigen plek met omgebouwde oude containers tot ateliers. Je herkent ze direct, de kleurrijke zeecontainers op het NDSM-Plein die worden verhuurd aan allerlei kunstenaars. “In onze missie staat expliciet dat we geen geïsoleerde kunstbubbel willen zijn. Bij onze evenementen is iedereen welkom. Maar in het betrekken van bewoners uit de oude buurten steken we graag extra moeite,” vertelt Adriaan.
Over Buurtverbinders
Het project Buurtverbinders ontstond al vrij snel toen Rhea van Tuindorp Deli-cious aanklopte bij Treehouse NDSM met het idee om de historische verbinding tussen de NDSM-werf en de bewoners van Tuindorp-Oostzaan te heractiveren. “Samen werkten we aan de uitwerking en het schrijven van de aanvraag en begroting. In ons voorstel werken kunstenaars samen met de bewoners aan kunstprojecten, om de buurt mooier en leuker te maken. De resultaten worden iedere keer tentoongesteld in de buurt, vergezeld van lekker eten van Tuindorp Deli-cious”, aldus Adriaan.
Kunst met een betekenis
“Over het algemeen willen onze huurders (kunstenaars in Treehouse) heel graag iets doen met de buurt. Toen zij een projectvoorstel konden doen voor Buurtverbinders, kwamen er meer dan 15 ideeën binnen. Een deel daarvan woont zelf in de buurt. Uiteindelijk werden er 4 kunstenaars geselecteerd om hun project met de wijk uit te voeren. Zo ontstond er een muurschildering op de dichtgetimmerde viswinkel op het Zonneplein en ging schilder Marius op zoek naar herinneringen en verhalen over de NDSM-werf. Ook konden mensen hun favoriete plek in Tuindorp-Oostzaan indienen, waarmee illustrator Rachelle nu een plattegrond maakt door de ogen van de mensen die er wonen. Het vierde project loopt op dit moment nog: er is een lied in de maak over Tuindorp-Oostzaan en NDSM.”
In contact met de buurt
Adriaan vertelt dat hij wist dat ze de bewoners van NDSM en Tuindorp-Oostzaan (nog) niet via hun eigen sociale kanalen gingen bereiken. “Hopelijk gaat dat door dit soort projecten wel groeien”, zegt Adriaan. Voor nu moesten ze het van offline middelen hebben. Ze hebben huis-aan-huis geflyerd, posters opgehangen bij ondernemers en ingespeeld op bestaande appgroepen. Ook de mond-tot-mondreclame van Tuindorp Deli-cious speelde een belangrijke rol.
Feestelijke afsluiting
Op 30 september van 15.00 tot 20.00 uur staat er een feestelijke bijeenkomst gepland op het Zonneplein. Hier worden alle resultaten van de projecten – van muurschildering tot een levensgrote kaart – tentoongesteld en het lied gezongen door buurtbewoners. Daarnaast is het de bedoeling dat het ook gewoon een buurtfeestje wordt, waar iedereen kan komen kijken. Er is muziek en Tuindorp Deli-cious verzorgt wederom de catering. En het blijft niet bij dit project. Als het aan de initiatiefnemers ligt, volgen er de komende jaren meer projecten om de banden tussen NDSM met de oude wijken van Noord structureel te versterken. Dat vraagt namelijk om een langdurige betrokkenheid.
Projectontwikkelaar G&S& en wethouder Reinier van Dantzig van de gemeente Amsterdam hebben een exclusiviteitsovereenkomst ondertekend die het startsein geeft voor de ontwikkeling van een nieuw project: BuurtHaven. Het project heeft een maatschappelijke woonfunctie. Want het brengt maar liefst 200 sociale en eeuwigdurende middenhuurwoningen naar NDSM.
BuurtHaven ligt in de NDSM-straat, een steenworp verwijderd van het IJ en het gezondheidscentrum NDSM. De appartementen worden gelijk verdeeld tussen het sociale- en eeuwigdurende middenhuursegment. Minstens 50 appartementen worden speciaal gereserveerd voor vitale ouderen. De ouderenwoningen worden verspreid over het project, zodat er een mix van leeftijden door elkaar heen komt te wonen. Naast woningen heeft BuurtHaven ook ongeveer 1.685 vierkante meter aan commerciële ruimtes, met als ambitie om het sociale hart van de omgeving te worden. Het is van belang dat bewoners elkaar informeel kunnen ontmoeten. Daarom heeft het project met een buurtkamer en een gezamenlijke binnentuin ruimte voor ondersteunende maatschappelijke activiteiten. Voor bewoners én voor de buurt.
BuurtHaven biedt een antwoord op de grote vraag naar betaalbare woningen in het sociale en middenhuursegment. Wethouder Reinier van Dantzig is verheugd over deze ontwikkeling: “Dit is mooi nieuws voor onze stad. In een lastige markt met grote uitdagingen kunnen we door een samenwerking als deze toch vasthouden aan onze ambities om de stad te verrijken met betaalbare en duurzame appartementen.”
Duurzame ambities
Het project heeft als ambitie om te voldoen aan de eisen voor Bijna Energieneutrale Gebouwen (BENG), die voortvloeien uit het Energieakkoord voor duurzame groei. Natuurinclusiviteit, circulariteit en klimaatadaptiviteit spelen ook een cruciale rol in het ontwerp. Zo zal BuurtHaven worden voorzien van een gebieds hWKO-centrale, die duurzame warmte en koude levert aan zowel dit project als toekomstige projecten op de NDSM-werf. Bovendien wordt er gekeken hoe lokale diersoorten een comfortabele plek kunnen krijgen binnen het project.
Een sociaal-maatschappelijk plan
De buurtkamer moet bewoners, instanties en andere mensen met elkaar verbinden, zodat die elkaar kunnen helpen. Het is de bedoeling om daarmee bij te dragen aan de leefbaarheid in de wijk. Basisschool Klein Amsterdam verhuist ook van de huidige locatie de Bongerd in Noord naar het nieuwe BuurtHaven, samen met een kinderdagverblijf, een BSO en een gymzaal. Met de programmering van de buurtkamer hopen de initiatiefnemers sociale contacten te bevorderen en sociaal isolement te voorkomen. G&S&-directeur Diko Ruit: “Met een substantieel aantal seniorenwoningen voegen we een nieuwe doelgroep toe aan NDSM. Door de ouderenwoningen te verspreiden, in plaats van ze te clusteren, versterken we de interactie tussen de bewoners van de werf. Ook hopen we de doorstroming van ouderen in Noord te stimuleren.”
De historie van NDSM
BuurtHaven komt te liggen in een uniek gebied met een rijke historie. Ruit: “Hier lag ooit een van de grootste scheepswerven ter wereld. De Baanderij – de voormalige kantine die nu nog in gebruik is als kantoor – was vroeger een soort buurtkamer voor de medewerkers van de scheepswerf. Deze inspiratie hebben we meegenomen in het plan. Om het historische en sociale karakter van NDSM te behouden hebben we bewust gekozen voor Workshop Architecten uit Amsterdam-Noord.”
We kunnen nu al uitkijken naar de eerste paal, want die gaat naar verwachting medio 2025 de grond in.
De 136 woningen die voor betaalbare verhuur bestemd zijn in het nieuwbouwproject NoordBaak, zijn aangekocht door woonstichting Lieven de Key. Op vastgoedbeurs Provada tekenden zij een koopovereenkomst met ontwikkelaar G&S&. De woningen hebben uitzicht over het IJ, Amsterdam Marina en de werf en worden begin 2026 opgeleverd.
Toegankelijke woningen
Lieven de Key koopt daarmee 106 sociale huurwoningen – waarvan er vijf zijn bestemd zijn voor rolstoelgebruikers – en 30 middeldure huurwoningen. De toekomstige appartementen variëren in grootte van 45 tot 98 vierkante meter en hebben allemaal hun eigen buitenruimte. Ook hebben bewoners in de toekomst toegang tot een mooie gezamenlijke binnentuin. Met de aankoop van de huurwoningen wil Lieven de Key bijdragen aan de ambitie om Amsterdam toegankelijker te maken voor starters en woningzoekende met een kleinere beurs.
Een levendig stadsdistrict
NDSM heeft een rijke geschiedenis als voormalige scheepswerf en ontwikkelt zich snel tot levendige stadswijk. G&S& heeft een duidelijke visie voor het gebied en wil bouwen voor mensen die hier hun thuis willen creëren. Tot 2030 zullen ongeveer 5.000 huur- en koopwoningen worden gerealiseerd, samen met bedrijven, winkels en culturele voorzieningen.
De bouw van NoordBaak begint naar verwachting in september 2023 en de oplevering staat gepland in het eerste kwartaal van 2026. Naar verwachting gaan de woningen van Lieven de Key enkele maanden voor oplevering in verhuur. Meer informatie over de inschrijving hiervoor volgt later.
Ruud van der Sluis, een zeer bekend gezicht op NDSM, ontving op 26 april een koninklijke onderscheiding voor zijn werk bij Stichting NDSM-Herleeft. Ruud is niet alleen in het oprichtingsjaar van de werf geboren (in 1946), maar is ook opgegroeid mét de werf. Hier kwam hij als kind – illegaal – spelen en later, net als vele andere familieleden, ook werken. Van jongs af aan verzamelde hij items die iets met schepen, de werf, water en de haven te maken hadden. Op 55 jarige leeftijd heeft Ruud diezelfde passie weer nieuw leven ingeblazen. Dankzij oud-werknemers, het internet en een wekelijks bezoek aan de werf groeide zijn verzamelingscollectie opnieuw. Dit heeft geresulteerd in een website, vervolgens een projectgroep, welke in 2013 een stichting is geworden; Stichting NDSM-Herleeft, en een locatie op de werf.
De collectie
In ‘De Blauwdruk’ op de werf is van alles te zien uit de tijd dat de NDSM nog een bruisende scheepswerf was. Denk aan voorwerpen, zoals gereedschap, scheepsmodellen, drukwerk, documenten, persoonlijke bescheiden, personeelsinformatie, memorabilia, bouwtekeningen en foto’s. Ruud, of zijn collega’s, geven hier ook presentaties over aan scholen. Ben je nieuwsgierig geworden naar wat Ruud en zijn collega’s in de loop der jaren allemaal verzameld hebben? Of heb je zin in een goed gesprek over de werf? De Blauwdruk is op afspraak geopend en biedt ook rondleidingen over het oostelijk deel van het NDSM-terrein aan. Je kunt een afspraak maken door een mail te sturen naar Ans Barning, via ansbarning@kpnmail.nl of te bellen naar 06-58887273.
Een nieuw onderkomen
Niet alleen het koningshuis, maar ook wij zijn Ruud dankbaar voor zijn inzet en bijdrage aan het documenteren en behouden van de NDSM cultuurhistorie. We zijn daarom ook bezig met het vinden van een grotere en meer prominente locatie op de werf voor Stichting NDSM-Herleeft. Zodat meer buurtbewoners en algemeen geïnteresseerden de collectie kunnen bewonderen.
Workshop
Heb jij ook bijzondere herinneringen aan de NDSM van toen of nu? Op 3 juni, 8 & 15 juli nodigt kunstenaar Marius van Zandwijk alle buurtbewoners uit om die herinneringen in beeld te brengen en organiseert hier gratis teken- en schilderworkshops voor. Een gezellige middag voor buurtbewoners om elkaar te ontmoeten en samen een heerlijke lunch te nuttigen! De resulterende schilderijen zullen deel uitmaken van een kleine tentoonstelling. Voor materialen wordt gezorgd en teken- of schilderervaring is niet nodig. Wil jij ook bijdragen aan de cultuurhistorie van NDSM? Stuur voor deelname een mail naar: mvz_denhaag@hotmail.com.
Na 2,5 jaar uitkijken naar dit moment, is het voor de kopers tijd voor de oplevering van hun nieuwe woning in BinnenDok. In het gebouw aan de NDSM-straat woon je op loopafstand van de veerpont, de gezellige horeca en de jachthaven. 77 huishoudens trekken deze maand in hun nieuwe stulpje en wij kijken mee bij de sleuteloverdracht van drie kersverse werfbewoners.
Een van die bewoners is Manon, die haar woonplaats Heemstede verruilt voor de NDSM-werf. Heel wat anders, want ze woonde hiervoor in een karakteristiek oud huurpand. “Ik was op zoek naar iets anders dan mijn tijdelijke woning. Maar door de overspannen huizenmarkt was het lastig om iets te vinden dat aan mijn wensen voldeed. Een vriendin wees me op de nieuwbouwprojecten op NDSM, en het sprak me meteen aan. Ik kende de wijk al van mijn werk bij een woningbouwvereniging en had altijd al een zwak voor de charmes van Noord.”
Terug naar de hoofdstad
Over terugverhuizen naar Amsterdam heeft Manon wel even getwijfeld. Een aantal jaar geleden woonde ze in Amsterdam-West, maar daar zag ze de stad niet altijd op een positieve manier ontwikkelen. Toen ze ouder werd, kreeg ze minder zin in die drukte. “NDSM is uniek: het is Amsterdam, maar ook weer niet. Het rauwe en de haven maken het echt een bijzondere plek. Ook vind ik de mix van jonge en oude mensen heel tof. Op NDSM krijg ik een stukje anonimiteit en word ik niet overspoeld met toeristen.”
Eerste bezoekje
Het eerste bezoek aan NDSM was voor Manon meteen raak. Na een rondje over de werf zat ze vol energie. “Het was een gevoelskwestie. Ik dacht: hier ga ik m’n plek wel vinden! Ik viel voor het rauwe randje, net als in Berlijn, en ook het water en de uitweidmogelijkheden speelden mee. Het leeft gewoon!” Het gloednieuwe appartement ligt op de veertiende verdieping. Vanuit haar raam kijkt Manon prachtig uit over de haven. “Aan de ene kant wil ik graag dit uitzicht behouden,” benoemt ze . “Maar door de woningnood mag er nog best wel wat gebouwd worden. En de plannen die er nu liggen zijn gelukkig erg mooi. Ik krijg meteen zin om meer van de werf te ontdekken.”
We vetrekken naar de dertiende verdieping. Dit is vanaf vandaag de nieuwe woning van Allard en Bianca. Hiervoor woonden ze ook al in Amsterdam-Noord én op hoogte. Maar toen ze hoorden van BinnenDok – dichterbij de reuring en uitzicht over het water – waren ze meteen enthousiast. “In eerste instantie was alles al vol. Maar gelukkig kregen we later toch bericht dat we in aanmerking kwamen,” vertelt Bianca. Op het uitzicht hoeft het koppel gelukkig niet in te leveren. Dat was voor hen een vereiste. “Je ziet dat BinnenDok een stuk ruimer is opgezet dan ons vorige gebouw. De plafonds en de ramen zijn hoger, waardoor we op de dertiende verdieping geweldig uitzicht hebben. Het voelt gewoon heel licht en ruimtelijk. Ik zie mezelf al elke avond genieten van de lichten en de bootjes.”
Ongedwongen sfeer
Het uitzicht is niet het enige waar Allard en Bianca meteen enthousiast van werden. Samen met hun zoon gingen ze al regelmatig de horeca van NDSM af, zoals Loetje, Pllek en Cannibale Royale. “De sfeer is hier zo gezellig en onbevangen! NDSM is ongedwongen en heeft een heel gemêleerd publiek. Ik hoef zelf bijvoorbeeld niet per se naar een festival. Daar heb ik de leeftijd niet meer voor. Maar ik geniet wel van al die mensen.”
De 71 appartementen verspreid over de woongebouwen De Groote Kaap en De Kleine Kaap in NoordBaak zijn nu in verkoop. Alle verkoopplattegronden en informatie over de 71 koopappartementen vind je – op bouwnummer – op deze website. Onder WONINGAANBOD vind je alle informatie en de koopsommen per bouwnummer. Klik je op een appartement van je keuze dan kun je de kenmerken en verkoopplattegrond van elk appartement bekijken. Via de handige WONINGZOEKER kun je precies zien waar een appartement zich in De Groote Kaap of De Kleine Kaap bevindt.
Op maandag 22 mei a.s. sluit de inschrijving. Ons verkoopteam behandelt in de week na de sluiting alle aanvragen en wijst zoveel mogelijk eerste keuzes toe. Uiterlijk 26 mei a.s. ontvang je bericht als je een woning krijgt toegewezen.
In haar appartement op de negende verdieping van complex De Werf kijkt Willemijn Ploeg uit over de NDSM-werf, het IJ, de Amsterdam Marina en de scheepsbouwloodsen van Damen Shiprepairs. Ze kwam toevallig op de NDSM-werf terecht, op zoek naar een nieuwe woning nadat ze uit haar huis in Utrecht moest vertrekken. “Ik wilde niet meer in de drukte van de binnenstad wonen. Maar NDSM had het beste van beide werelden: dichtbij de natuur én dichtbij het centrum. Doordat ik NDSM Dinners organiseer, leer ik steeds meer mensen hier kennen. Je hoeft de werf eigenlijk helemaal niet meer af.”
Tot 02:00 uur aan de bar
De tijd is voorbij gevlogen. Het woongebouw van Willemijn (De Werf) bestaat inmiddels al vier jaar. Vorig jaar opende ook Het Dok, aan de rand van de werf. Elke keer als er een nieuw gebouw opent, komt er volgens Willemijn meer levendigheid bij. “De nieuwe bewoners zijn echt op zoek naar een community en nieuwe contacten. Hoe fijn is het dat je nu gewoon tot 02:00 uur aan de bar kan zitten bij IJver!”
New York Dinner Party’s
Willemijn kwam op het idee om NDSM Dinners te organiseren toen ze hier net kwam wonen. “Door mijn grote dakterras dacht ik meteen aan de New York dinner party’s die je ziet in the City of the Hills. Alle bewoners hebben hier zulke mooie uitzichten! Die wil je met elkaar uitwisselen. Ik vond het altijd al leuk om etentjes te organiseren voor vrienden, nu doe ik het ook met werfgenoten.” NDSM Dinners is een concept om samen met buurtgenoten in wisselende huizen te eten, een soort eetclub. Toen Willemijn een balletje opgooide op de NDSM-community pagina op Facebook, kreeg ze direct 25 reacties en zat de eerste editie binnen no-time vol. “Het was meteen een succes met ook een opvallend gemengd gezelschap. Van mensen die met pensioen zijn tot singles en jonge stellen.”
Je hoeft geen keukenprins(es) te zijn
Er melden zich niet alleen culinaire fijnproevers aan voor de NDSM Dinners. “Het leuke is dat er mensen bij zitten die dol zijn op koken, en anderen die het gewoon leuk vinden om aan te schuiven en zelf geen keukenprinses zijn. Het hoeft niet super culinair te zijn, maar het is wel leuk om te zien dat mensen iets restaurant waardigs willen maken.”
Mooie plekjes op de werf af
Willemijn merkt aan het oplopende aantal volgers op Instagram en de website dat er interesse is. Daadwerkelijk aanmelden is voor sommige mensen nog een drempel. Willemijn hoopt dat het project vleugels gaat krijgen en er een echte community ontstaat. “Tot nu toe heb ik voornamelijk zelf gehost, maar het concept is er klaar voor om ook de eettafels te laten rouleren. Zodat we allemaal mooie plekken op de werf kunnen zien.”
Favoriet zonnig plekje
Overdag gaat Willemijn ook graag in haar eentje op pad. “Het ligt eraan in welke stemming ik ben. De laatste tijd vind ik Gentle coffee bij Door Open Space heel fijn. Daar valt in de ochtend lekker veel zon naar binnen. Maar in de zomer ga ik toch wel echt voor m’n eigen dakterras. Dan hoef ik nergens heen.”
De 71 koopkoopappartementen in NoordBaak gaan op 8 mei, 15.00 uur, in verkoop. Wil jij wonen met zicht op het IJ, maak dan nu een persoonlijk account aan. Hiermee kun je het verkoopproces starten en afronden. Je ontvangt een mail ter bevestiging, zodat je zeker weet dat je account goed is aangemaakt. Je kunt je persoonlijke account zelf beheren en bijhouden. Op deze unieke plek is het vier seizoenen genieten van bijzondere Hollandse luchten en het schouwspel dat op het water plaatsvindt.
Het college van burgemeester en wethouders van Amsterdam heeft een adviesaanvraag ingediend bij stadsdeel Noord voor een nieuw Erotisch Centrum. Het college heeft 3 locaties op het oog voor een nieuw Erotisch Centrum: De Groene Zoom en Europaboulevard bij de RAI in Zuid en Docklandsplot op de NDSM-werf Oost in Noord. Een collectief van partijen heeft de krachten gebundeld en vorige week donderdag een statement afgegeven tegen de plannen voor een erotisch centrum op NDSM. Dit statement kunt u hieronder lezen.
De oude scheepswerf NDSM heeft zich de afgelopen 15 jaren ontwikkeld van een ooit desolaat industrieel gebied tot toonaangevende, innovatieve en bruisende wijk aan het IJ waar gezinnen met jonge kinderen, starters, young professionals, studenten en doorstromers wonen en leven en zich thuis voelen. Een hoogwaardige omgeving waar nieuwe bewoners uit Amsterdam en omgeving, gerenommeerde ondernemingen, maar ook startups, scholen en retailers een plek hebben gevonden en gaan vinden. De ontwikkeling van NDSM gaat snel, met een toenemend aantal wijkvoorzieningen, lagere- en middelbare scholen, kinderopvang, sportclubs en restaurants.
De NDSM-werf is een unieke culturele hotspot en een vrijplaats voor kunstenaars in Amsterdam. Een plek waar festivals worden georganiseerd en waar ruimte is voor expressie, theater en beeldende kunst. Een plek waar bewoners van de NDSM-werf en Noord en mensen uit de stad en ver daarbuiten graag (terug)komen.
NDSM zorgt daarmee voor een bruisende en veelzijdige mix van jong en oud, student en werknemer, ondernemers en (culturele) organisaties die allemaal uniek zijn, maar zich wel verenigd zien door belangrijke gemeenschappelijke delers: de behoefte aan ruimte en veiligheid, een voorkeur voor saamhorigheid en positiviteit en een liefde voor kunst en cultuur.
De komst van een erotisch centrum op NDSM – dat wordt verkend als één van de drie mogelijke locaties waar dat zou moeten verrijzen – past in geen enkel opzicht bij de huidige en toekomstige inrichting en invulling van dit gebied, dat nadrukkelijk is bestemd om een nieuwe, veilige en groene woon-, leer-/studie- en werkomgeving te zijn, met een belangrijke rol voor kunst en cultuur. Daarnaast zorgt de NDSM-werf voor een oplossing voor het grote woningtekort in Amsterdam. Een erotisch centrum past geheel niet bij haar bevolking van (veelal jonge) gezinnen, studenten en young professionals, niet bij de sfeer en uitstraling en ook niet bij het (gewenste) type bedrijvigheid.
Ons bezwaar tegen de komst van een erotisch centrum op NDSM heeft betrekking op een aantal nauw met elkaar verbonden onderdelen, die hieronder zijn toegelicht: leefbaarheid, de functie van het gebied als culturele hotspot, sociaal-maatschappelijke impact, bereikbaarheid en parkeergelegenheid en de negatieve impact van de opstelling van het stadsbestuur.
1 Impact op leefbaarheid
Op de NDSM-werf wonen Amsterdammers die heel bewust hebben gekozen voor deze plek vanwege de historie, de ligging in de stad, het culturele aanbod voor jong en oud en de bruisende en prettige sfeer. Ook zien bewoners het als een prettige woonplek voor hun nu nog jonge kinderen, die hier naar de opvang of school gaan, sporten en buitenspelen. Niet zelden is bewust gekozen voor deze plek om de drukke binnenstad te verlaten. In de huidige plannen is – naast de bestaande onderwijsinstellingen – voorzien in twee nieuwe basisscholen, groenvoorzieningen, sportfaciliteiten en een groot cultureel aanbod voor kinderen. Deze combinatie maakt het gebied bijzonder geschikt voor (jonge) gezinnen. De komst van een omvangrijk erotisch centrum op een prominente plek zorgt er zonder enige twijfel voor dat een aanzienlijk deel van deze doelgroep zich hier niet langer thuis voelt en ongewenst moet uitwijken naar een plaats buiten de stad. Dat is slecht nieuws in het licht van de broodnodige verjonging van Amsterdam en het idee dat bewoners vanwege een ongewenste functie die niet bij hun nieuwe leefomgeving hoort, deze keuze moeten maken.
Daar komt bij dat met de jaarlijkse groei van het aantal bewoners op de NDSM-werf en de overige (nieuwe) wijken in Noord steeds meer scholen en opleidingen voor jongeren en jongvolwassenen hun deuren openen. Juist bij deze (kwetsbare) groepen is er een grote behoefte aan een veilige en rustige omgeving.
Uit een gemeentelijk rapport blijkt dat de komst van het erotisch centrum waarschijnlijk een negatieve invloed gaat hebben op kwetsbare jeugd, bijvoorbeeld omdat die in aanraking kan gaan komen met criminaliteit. Als coffeeshops in de nabijheid van scholen verboden zijn is het niet uit te leggen dat een centrum dat zonder twijfel drugsgerelateerde activiteiten gaat aantrekken wel is toegestaan. Het is onacceptabel dat de gemeente een dergelijke realiteit negeert.
2 Impact op de culturele sector
De culturele sector op de NDSM-werf heeft inmiddels fel geageerd tegen de mogelijke komst van een erotisch centrum. Het voornemen voelt als een klap in het gezicht van de kunstenaars en kunst- en cultuurondernemers, maar ook van partijen als het internationaal bekende Museum STRAAT, dat zich met hart en ziel hebben ingezet hebben om deze geweldige plek nu en in de toekomst te laten floreren als binnenstedelijk evenemententerrein en hotspot voor kunst, als maakplaats én als aansprekende publieke ruimte voor de hele stad. Het behouden en versterken van NDSM als culturele vrijplaats komt zonder enige twijfel in het gedrang met de komst van een centrum dat niet alleen een grote negatieve impact heeft op de uitstraling van het gebied, maar bovendien zorgt voor het aantrekken van niet gewenste bedrijvigheid vanuit de seksindustrie en het verhogen in plaats van het verlagen van overlast. Dit betekent – zoals eigen onderzoek van de gemeente laat zien – onvermijdelijk een afname van het aantal bezoekers en belangstellenden, als bekend een cruciale factor voor het bestaan en floreren van (financieel kwetsbare) kunstenaars en culturele instellingen.
3 Sociaal-maatschappelijke impact
De huidige overlast op De Amsterdamse Wallen, de belangrijkste aanleiding achter de plannen voor een erotisch centrum in Noord of elders, wordt als bekend veroorzaakt door een deel van het publiek dat daarop afkomt. Een groot deel komt niet voor een daadwerkelijk bezoek aan een sekswerker, maar vooral om te kijken, drinken en feesten. Volgens recente cijfers van het GVB wordt de NDSM-pontaanlanding jaarlijks gebruikt door 2,6 miljoen mensen. Een conservatieve schatting van extra bezoekers voor het erotisch centrum komt uit op 1,5 miljoen extra vervoersbewegingen per jaar. Slechts een klein deel van het enorme te verwachten aantal bezoekers van het erotisch centrum gaat op basis van de ervaringen op De Wallen gebruik maken van de diensten van sekswerkers. Het is zeer de vraag wat de andere overgrote meerderheid gaat doen, maar dat er flinke overlast zal zijn staat vast, en dan met name buiten het centrum zelf. De monumentale NDSM-loodsen en het omvangrijke en onoverzichtelijke gebied rondom de Docklandsplot waar nu kunstenaars, ambachtelijke bedrijven en mooie horecabedrijven gevestigd zijn, worden een potentiële uitvalsbasis voor zaken die in het erotisch centrum niet worden getolereerd. Denk aan drugshandel en illegale prostitutie. In het bestemmingsplan is bovendien voorzien in een parkeergarage, die zeer noodzakelijk is voor bestaande en toekomstige activiteiten op de NDSM-werf. Ook een dergelijke garage vormt een onvermijdelijke plek voor illegale activiteiten.
Na decennia van neergang is Noord gestaag en succesvol bezig aan een sociaal-maatschappelijke opmars, waarbij ook – met de inzet van de gemeente, bewoners, scholen, bedrijven en culturele organisaties – de veiligheid is toegenomen. Het stadsdeel is met vereende krachten bezig om van een kwetsbaar gebied te transformeren naar een veilige omgeving voor iedereen. Zo komen er naast de bestaande scholen en opleidingen, twee nieuwe basisscholen op het terrein. De investering in een omgeving waarin jongeren kunnen groeien en zich ontwikkelen wordt tenietgedaan door de komst van een erotisch centrum.
4 Impact op bereikbaarheid en parkeren
De huidige veerponten naar Noord zitten veelal vol en varen ’s nachts niet. De NDSM is niet multimodaal ontsloten, zoals geëist wordt in de gemeentelijke locatieonderzoeken naar een erotisch centrum. Veel van de – jonge en oudere – bewoners van de NDSM-werf en Noord die gebruikmaken van de pont als dagelijks vervoermiddel, zullen de komst van enorme aantallen bezoekers voor het erotisch centrum via de pont – voor hun een belangrijke verbinding met de stad – als onveilig gaan ervaren. Daar komt bij dat de parkeerdruk in het gebied, waar nu al onvoldoende parkeerplaatsen zijn, aanzienlijk zal toenemen
5 Negatieve impact van opstelling stadsbestuur
De gemeente gaat voorbij aan de onvermijdelijk negatieve impact die de komst van het centrum gaat hebben voor alle betrokkenen op de NDSM-werf. Negatieve impact die nota bene door de gemeente zelf in verschillende rapporten wordt bevestigd. Ook lijkt het de gemeente niet te deren dat de komst van een erotisch centrum onvermijdelijk gaat zorgen voor een stagnatie in de ontwikkeling van NDSM. Dat heeft onder meer gevolgen voor de bouw van nieuwe woningen en de keuze van scholen en ondernemers om zich te vestigen in dit nieuwe gebied met een prachtige historie. Een kwalijke zaak in een tijd van grote woningnood.
Samenvattend
In bovenstaande overwegingen vertolken wij de vrees en zorgen van een hele grote groep Amsterdammers die trots is op de NDSM-werf en daar in veel gevallen graag hun kinderen veilig en kansrijk zien opgroeien. De komst van een erotisch centrum gooit die droom in duigen.
Namens een ‘collectief’ van de volgende partijen:
Altera Vastgoed
Bouwinvest
Bureau Zuidema
DW Property
G&S& / VolkerWessels
Hines Netherlands
Klein Amsterdam (school)
Museum STRAAT
Patrizia
ROC Top
Rovobel b.v.
Stichting NDSM
Treffer Uitzendbureau
Namens de bewoners:
Mark van Itterson, voorzitter VVE Pontkade toren I
Bart Penris, voorzitter VVE Binnendok